Sushi, jo thjesht një ushqim!

Sushi është më shumë se thjesht një ushqim, është një botë ku shija ndërthuret me ngjyrat, formën duke krijuar një art në pjatë.
Sushi do të thotë oriz me gjëra deti së bashku me uthull orizi, sheqer dhe kripë. Vjen në forma të ndryshme dhe çdo lloj forme ka emrin e saj, fjalorin specifik.
Sashimi, janë fletë të gjalla peshku të pa shoqëruara me diçka tjetër.
Nigiri, janë fletë të gjalla peshku të vendosura mbi oriz.
Temari, forma e orizit është e rrumbullakët mbi të cilin mund të vendosen produkte deti, perime, alga ose dhe të mbështillen nga këto produkte.
Onigiri, janë topa orizi të mbushur në brendësi me shije të ndryshme dhe me një fletë nori (fleta e algës që përdoret për sushit) përreth.
Chirashi, në një tasë vendoset orizi dhe sipër t’i hidhet në shirita të vegjël e prerë nori (fleta e algës që përdoret për sushit) dhe sipër tyre vendosim sashimit e peshqeve, së bashku me asabin dhe xhinxherin.
Gunkan, do të thotë varkë dhe këtë emër e ka marrë orizi i mbështjellë me letër alge, duke mos u dukur fare orizi. Sipër vendosim shijet e ndryshme, të cilët i japin edhe një emër shtesë përveç gunkan.
Temaki, quhet lloji i sushit që algën mbi të cilën kemi shtruar orizin, të cilin e kemi rrotulluar duke krijuar një formë si kaush, ku kemi vendosur edhe përbërës të tjerë.
Hosomaki, oriz i mbështjellë me letër alge dhe në mes vetëm me një përbërës që mund të jetë peshk ose një tjetër ushqim deti.
Maki, rethore të vogla me oriz të mbështjella me letër alge në mes tyre me një përbërës që mund të jetë peshk ose lloj tjetër ushqim deti, si dhe përbërës tjetër për shije.
Futomaki, rrethore të mëdha me oriz të mbështjella me letër alge në mes tyre me një përbërës që mund të jetë peshk ose një lloj tjetër ushqim deti si dhe përbërës tjetër për shije.
Uramaki, orizi është jashtë dhe letra e algës brenda dhe në mes me një përbërës që mund të jetë peshk ose lloj tjetër ushqim deti, si dhe përbërës tjetër për shije.

Një element që ndikon te emri që marrin është edhe prania e përbërësve. Sigurisht që emrat e përbërësve janë në gjuhën e tyre të veçantë. Më poshtë keni edhe “fjalorin” e përbërësve, me të cilin mund të ndesheni më shpesh nëpër menu.
Tako – oktapodi
Kanikama – gafore të prera në rripa
Ebi – karkalec
Sake – salmon
Sake no kunsei – salmon i tymosur
Ikura – vezë salmoni
Maguro – tuna
Unagi – ngjalë
Tobiko – vezë peshku fluturues
Uni – iriq deti
Ika – kallamar
Torigai – moluske
Suzuki – levreku
Ise ebi – karavidhe
Tamago yaki – omletë japonese
Këto janë disa nga përbërësit që japin shije. Sigurisht që sushit mund t’i shoqërojmë edhe me shoyu, ose siç njihet ndrydhe salca e sojës dhe ëasabin për një shije më të mirë. Wasabin mund ta bashkoni edhe me salcën e sojës, tek e cila do të zhysim peshkun dhe jo orizin. Ajo që nuk duhet të harroni është që wasabi është shumë djegës ndaj ngelet në dorën tuaj nëse e konsumoni apo jo dhe sasinë që e konsumoni. Idealja është që të filloni të konsmumoni në fillim peshqit me romat e lehta, për të vazhduar më pas tek ata me aromat e rënda. Midis pjesëve të sushit, ju mund të hani xhinxher për të pastruar shijen.
Nga Aristela Anagnosti